| Kierunek: Inżynieria testowa | Tryb: Stacjonarne |
| Nazwa modulu: Tarcie i ścieranie |
| Warunki wstępne:1. Ma uporządkowaną wiedzę o rodzajach materiałów inżynierskich - metalicznych, ceramicznych, polimerowych i kompozytowych.
2. Ma podstawową wiedzę dotyczącą budowy, działania i eksploatacji głównych elementów i zespołów maszynowych.
3. Ma podstawową wiedzę w zakresie fizyki, chemii, statystyki.
4. Potrafi analizować przełomy makroskopowe, makrostruktury materiałów, wady pochodzenia technologicznego; potrafi określić cechy mikrostruktury materiałów metalicznych
5. Potrafi dobrać materiał na zadany element maszynowy i potrafi zbadać jego podstawowe własności.
6. Ma świadomość ważności i zrozumienie pozatechnicznych aspektów i skutków działalności inżyniera testowego.
7. Ma świadomość ważności zachowania w sposób profesjonalny oraz ma świadomość odpowiedzialności za pracę własną.
|
| Cele kształcenia:Zapoznanie z procesami tarcia, zużycia i smarowania w ruchomych węzłach maszynowych oraz z metodami sterowania tymi procesami pod kątem minimalizacji ich skutków (szczególna uwaga zostanie zwrócona na konstrukcyjne i technologiczne metody podwyższenia niezawodności i trwałości węzłów ślizgowych, jak również na problem smarowania i doboru smaru jako skutecznej profilaktyki tarcia i zużycia); Poznanie wpływu wybranych parametrów wektora tarcia, tj. nacisku, prędkości poślizgu, materiału współpracujących skojarzeń i smaru na charakterystyki tribologiczne par ślizgowych. Zapoznanie z wpływem struktury materiału na zużycie ścierne oraz pływem sztywności panwi na rozkład nacisków w łożysku ślizgowym; Pokazanie studentom, że można skutecznie przeciwdziałać negatywnym skutkom tarcia w ruchomym styku ciał stałych poprzez ilustrację na obiektach rzeczywistych wybranych zagadnień omawianych teoretycznie w ramach wykładu; |
| Efekty ksztalcenia: | Kod efektu kierunkowego: K1IT_W07;K1IT_W06;K1IT_W06; K1IT_U09; K1IT_U05;K1IT_U08; K1IT_U05; K1IT_U09; K1IT_U05;K1IT_K04;K1IT_K05; |
| EK1: Posiada wiedzę na temat procesów tarcia, zużycia i smarowania w ruchomych węzłach maszynowych |
| EK2: Zna podstawowe rodzaje środków smarnych oraz ich zastosowanie |
| EK3: Zna konstrukcyjne i technologiczne metody podwyższenia niezawodności i trwałości węzłów ślizgowych |
| EK4: Potrafi dobierać materiały na węzły ślizgowe i rozumie związki i zależności pomiędzy zastosowanym materiałem a jego trwałością |
| EK5: Potrafi wyszukiwać informacje i krytycznie je analizować |
| EK6: Prawidłowo definiuje i rozstrzyga dylematy, przestrzega zasady etyki zawodowej |
| Forma i tresci ksztalcenia |
| Wykład - Program i wymagania. Rys historyczny tribologii. Styk sprężysty ciał gładkich. Rzeczywisty styk ciał stałych. Zagadnienie warstwy wierzchniej. Procesy tarcia, pojęcia podstawowe i klasyfikacja. Tarcie ślizgowe i toczne. Teorie tarcia.;Procesy zużywania, ich podział i charakterystyka. Wpływ nacisku i prędkości poślizgu na tarcie i zużycie. Charakterystyka materiałów (metalowych i innych) na węzły ślizgowe oraz reguły ich doboru. Prosta i odwrócona para tarcia.;Podatność, sztywność i konfiguracja elementów jako czynniki zwiększające odporność na zużycie. Smar jako materiał konstrukcyjny. Cele smarowania. Sposoby uzyskiwania tarcia płynnego. Podział środków smarnych. Oleje smarne i ich własności. Klasyfikacja olejów.;Smary plastyczne, ich podział i charakterystyka. Charakterystyka smarów stałych. Kryteria oceny właściwości smarnych olejów i smarów.;Kolokwium zaliczeniowe.; |
| Ćwiczenia - Obliczenia i dobór materiałów dla wybranych typów łożysk ślizgowych - projekt;Obliczenia i dobór materiałów dla wybranych typów węzłów ciernych (hamulce, sprzęgła cierne) - projekt;Analiza parametrów tribologicznych i właściwości eksploatacyjnych wybranych węzłów łożysk ślizgowych z powłokami: warstwa galwaniczna, termiczna warstwa natryskowa, warstwa CVD, warstwa PVA.;Obserwacja i analiza przyczyn zużycia lub/i uszkodzenia wybranych zespołów lub węzłów konstrukcyjnych: korozja, ścieranie, erozja, kawitacja, przegrzanie, zmęczenie, kruche pękanie, pełzanie (przełomy), korupcja.; |
| Metody ksztalcenia: Wykład multimedialny; Ćwiczenia problemowe z obliczeniami inżynierskimi; |
| Metody sprawdzania osiągnięcia efektów kształcenia
- ocena podsumowująca: Sprawozdania z realizacja zadań ćwiczeniowych; Kolokwium pisemne oraz zaliczenie godzin transferowych; |
| Liczba punktow ECTS: 5 |
| Nakład pracy studenta (godz.) : 150 |
| Forma zajęc | Liczba godzin według planu studiów |
| Wykład | 30 |
| Ćwiczenia | 15 |
| Autor programu dla modułu kształcenia: dr inż. Jerzy Kuś |
| Język modulu: polski |